Chuyển đổi số ngành Y Tế: Chăm sóc sức khỏe thời 4.0

“Mỗi người dân có một bác sĩ riêng” là sáng kiến định hướng của Bộ Y tế trong quá trình thực hiện chuyển đổi số trong y tế. Điều này liệu có khả thi? Làm sao để đạt được mục tiêu trên? Cùng tìm câu trả lời thông qua bài viết ngay bên dưới nhé!

Chuyển đổi số ngành Y tế là xu hướng trong chăm sóc sức khỏe thời 4.0

1. Chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế là gì?

Chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế là việc áp dụng công nghệ thông tin hiện đại vào công tác vận hành quản lý cơ sở ý tế và hoạt động khám chữa bệnh một cách tổng thể và toàn diện nhất. Chuyển đổi số sẽ giúp giảm tải áp lực lên hệ thống y tế, bệnh viện trên cả nước nhưng vẫn đảm bảo chất lượng trong công tác chăm sóc, khám chữa bệnh kịp thời, nhanh chóng và hiệu quả.

Hội chẩn, khám bệnh từ xa triển khai hiệu quả trong đại dịch Covid-19

2. Thành công bước đầu trong Đại dịch Covid-19

Trong thời kỳ Đại dịch Covid-19 nhờ việc chuyển đổi số kịp thời ngành Y tế Việt Nam đã có những bước tiến tiến thành công như:

Khánh thành 1000 cơ sở khám chữa bệnh từ xa - Telehealth tại Hà Nội trong kỳ Đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp
Triển khai nhiều phần mềm ứng dụng hỗ trợ công tác phòng, chống dịch như: NCOVI, Bluezone, sổ sức khỏe điện tử, tờ khai y tế điện tử,…
Quản lý tiêm chủng COVID-19, mẫu xét nghiệm, thông tin cá nhân trên các hệ thống, thông tin được đồng bộ kịp thời và hiệu quả
Công khai thông tin tiêm chủng phòng COVID -19 tại địa chỉ: http://tiemchungcovid19.gov.vn hỗ trợ người dân tra cứu nắm thông tin tiêm chủng kịp thời
Tính đến ngày 3/6/2021, triển khai hơn 1000 cuộc gọi tổng đài kết hợp AI đến người dân Bắc Ninh để ghi nhận thông tin phản ánh dịch bệnh và khai báo y tế.

Việt Nam ghi nhận nhiều điểm sáng tích cực trong quá trình chuyển đổi số

3. Tình hình chuyển đổi số trong ngành Y tế Việt Nam hiện nay

Nhờ sự quan tâm hỗ trợ tạo mọi điều kiện của Đảng nhà nước cùng với sự quyết tâm của Bộ Y tế, tình hình chuyển đổi số trong ngành Y tế ghi nhận nhiều điểm tích cực. Cụ thể:

100% thủ tục hành chính của Bộ Y tế đã được cung cấp trực tuyến mức độ 4
Công khai ngân hàng dữ liệu ngành dược thúc đẩy quá trình số hóa ngành dược để phục vụ công tác quản lý được tốt hơn.
Trang bị máy vi tính ở hầu hết các trạm y tế xã
Hơn 11.100 trạm y tế xã được triển khai phần mềm quản lý 18 chương trình y tế theo Quyết định số 3532/ QĐ-BYT đạt hơn 94% tổng số trạm y tế trên toàn quốc
Tính đến hết năm 2019, 100% bệnh viện đã triển khai tin học hóa, số hóa trong công tác quản lý bệnh việncũng như hoạtđộng khám chữa bệnh
99,5% cơ sở y tế trên toàn quốc đã kết nối liên thông với hệ thống giám định của bảo hiểm xã hội,…

Bên cạnh những thành tích đạt được ngành Y tế vẫn còn nhiều việc phải giải quyết trong quá trình chuyển đổi số khi có chưa đến 30 bệnh viện trên tổng số hơn 12.000 cơ sở y tế công lập trên toàn quốc có bệnh án điện tử.

Ngoài ra, còn đến 6% trạm y tế xã vẫn sử dụng phần mềm của các nhà cung cấp nhỏ lẻ khác thậm chí 1 số nơi vẫn chưa áp dụng bất cứ phần mềm nào trong quản lý hoạt động của trạm y tế.

Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin chỉ áp dụng ở mức cơ bản, lạc hậu ở một số vùng đồng thời có sự phân hoá giữa các tuyến khiến quá trình chuyển đổi số còn gặp nhiều khó khăn.

Xây dựng hồ sơ điện tử là xu hướng trong chuyển đối số ngành Y tế

4. Xu hướng chuyển đổi số y tế tại Việt Nam

Một số xu hướng chuyển đổi số y tế tại Việt Nam hiện nay bao gồm:

Khám từ xa (Telemedicine): là một xu hướng chăm sóc sức khoẻ thành công để lại nhiều dấu ấn trong mùa đại dịch, khám bệnh từ xa hứa hẹn sẽ là mũi nhọn trong chăm sóc sức khoẻ giảm tải gánh nặng cho các bệnh viện tuyến trên trong tương lai
Theo dõi từ xa (Remote Patient Monitoring) Theo dõi từ xa yêu cầu thu thập thông tin dữ liệu để gửi đến y bác sĩ, điều này đặc biệt hữu ích giúp nhân viên y tế tiết kiệm được thời gian cũng như cảnh báo sớm các nguy cơ can thiệp kịp thời khám cấp cứu cho bệnh nhân nhất là bệnh nhân có bệnh mãn tính
Áp dụng trí tuệ nhân tạo và tự động hóa (AI, Robotic): Nhờ vào khả năng tổng hợp phân tích lượng dữ liệu khổng lồ trí tuệ nhân tạo hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán, đưa ra quyết định lâm sàng, quản lý khám chữa bệnh, huấn luyện mô phỏng và nghiên cứu chế tạo đồng thời đây có thể là cánh tay đắt lực hỗ trợ xây dựng sổ sức khoẻ điện tử toàn dân trong tương lai
Bên cạnh đó Robot hoạt động với độ chính xác cao, giải quyết vấn đề thiếu hụt nguồn nhân lực, làm các công việc lặp lại và đặc biệt hạn chế tiếp xúc cơ thể - tránh được sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm cũng sẽ là mục tiêu hướng đến của ngành Y tế trong tương lai
Hồ sơ y tế cá nhân (Personal Health Record): cho phép người dùng quản lý, lưu trữ toàn bộ các thông tin liên quan đến sức khỏe của bản thân kể từ khi sinh ra cho đến hết cuộc đời như: tiền sử bệnh tật, tất cả kết quả khám chữ vệnh, nhóm máu, thông tin tiêm chủng,…. Nhờ đó người bệnh có thể dễ dàng truy xuất mọi lúc mọi nơi khi cần dùng đến
Số hóa hệ thống thông tin y tế (Digitalize healthcare system): Xu hướng số quá hệ thống y tế sẽ giúp cho việc quản lý trở nên dễ dàng hơn, giảm tải các công việc văn phòng, tạo điều kiện cho các y bác sĩ tập trung vào chuyên môn.

Chuyển đổi số y tế luôn là ưu tiên hàng đầu của Đảng nhà nước để tất cả người dân đều có thể dễ dàng tiếp cận dịch vụ y tế tốt nhất

5. Thời cơ và thách thức

Việt Nam được đánh giá là có nhiều ưu thế trong việc chuyển đổi số ngành Y, cụ thể:

Quyết định số 749/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” xác định ngành y tế/chăm sóc sức khỏe là một trong những ngành được ưu tiên chuyển đổi số hàng đầu tại Việt Nam.
Độ tuổi trung bình dân số trẻ và tỷ lệ sử dụng điện thoại di động cao, internet phủ sóng rộng rãi tại nhiều tỉnh thành, ngay cả ở vùng sâu vùng xa. Vì vậy việc áp dụng các công nghệ, xây dựng nền tảng kỹ thuật số vào Y tế để bác sĩ và bệnh nhân được kết nối làm việc trực tiếp trở nên dễ dàng hơn
Việc chuyển đổi mô hình Bệnh viện truyền thống sang mô hình bệnh viện Internet, bệnh viện tại nhà, bệnh viện số đang được hầu hết các cơ sở y tế quan tâm, đặc biệt là bệnh viện tuyến Trung ương
Các công nghệ như: lưu trữ đám mây; phân tích mô hình bệnh tật dựa trên Big data, xác thực dựa trên Blockchain, phân loại, tầm soát sàng lọc bằng AI,... đã sẵn sàng cho việc chuyển đổi số ngành Y tế
Người dân chủ động thăm khám, điều trị và CSSK, được chăm sóc theo hướng cá nhân hóa.

Tuy nhiên, bên cạnh những thời cơ, quá trình chuyển đổi số ngành Y tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức như:

Vì lí do bảo mật, việc chia sẻ dữ liệu liên quan đến bệnh nhân vẫn bị hạn chế. Vẫn còn nhiều khoảng trống trong việc xây dựng các mô hình, nền tảng kết nối, chia sẻ dữ liệu theo cả chiều ngang (giữa các cơ sở y tế các địa phương) lẫn chiều dọc (cơ sở y tế với Bộ Y tế)
Y tế Việt Nam vẫn đang thiếu hụt về nguồn nhân lực công nghệ thông tin am hiểu về Y tế
Do có nhiều tuyến cơ sở y tế nên dữ liệu dễ bị phân mảnh, khó xác định vị trí cũng như cá nhân/tập thể có quyền truy cập từng cấp thông tin
Dữ liệu, thông tin sức khỏe nằm rải rác ở các vùng miền, thiếu liên kết, nhất quán, chưa được chuẩn hóa đồng bộ về cùng một nguồn.

6. Giải pháp

Chuyển đổi số trong ngành Y tế là một hành trình dài đầy thử thách, đòi hỏi cả về nhân lực lẫn vật lực. Để quá trình chuyển đổi số được diễn ra một cách thuận lợi, đạt hiệu quả như kế hoạch đề ra, Bộ Y tế cũng như các cấp ban ngành cần:

Nghiên cứu và phát triển các ứng dụng công nghệ thông tin phù hợp để phục vụ công cuộc khám-chữa bệnh
Thống nhất phần mềm quản lý tại tất cả cơ sở y tế để dễ dàng đồng bộ hệ thống thông tin, phục vụ số hóa dữ liệu liên quan đến Y tế
Xây dựng và đảm bảo tính chặt chẽ hành lang pháp lý trong suốt quá trình chuyển đổi số
Phổ biến sâu rộng về cách sử dụng các phần mềm y tế để mọi người dân ai cũng có thể tiếp cận biết cách sử dụng
Cải thiện mức độ bảo mật thông tin y tế cá nhân để người dân yên tâm hơn trong việc chia sẻ thông tin sức khỏe cá nhân đến với y bác sĩ và các cơ sở y tế.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý y tế, khám chữa bệnh là điều vô cùng cần thiết. Ngành Y tế Việt Nam đang ngày càng hoàn thiện tìm ra những giải pháp phù hợp cho quá trình chuyển đổi số chăm sóc sức khỏe người dân trong thời đại 4.0 nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi.